OI ΠΕΡΙΘΩΡΙΑΚΕΣ ΜΑΣ ΑΠΟΨΕΙΣ

Tου Διονύση Μινέτου
B.Sc Επιστήμη Περιβάλλοντος
MSc Coastal Zone Management
PhD & B.Sc Μηχανικός Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης

Καθώς οι μέρες περνούν και πλησιάζουμε όλο και πιο κοντά στις αυτοδιοικητικές εκλογές, δεν φαίνεται να βρίσκουν ανταπόκριση οι απόψεις που μέχρι τώρα έχουμε εκφράσει σχετικά με την επιτακτική ανάγκη ενός ουσιαστικού πολιτικού διαλόγου, τη διατύπωση συνεκτικών, εφαρμόσιμων και προσγειωμένων προγραμμάτων καθώς και την αναζήτηση αποτελεσματικών απαντήσεων για την αντιμετώπιση (στο μέτρο του δυνατού) των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης σε τοπικό επίπεδο. Οι απόψεις μας δεν φαίνεται να είναι ελκυστικές για τους κρατούντες καθώς άλλα πράγματα είναι περισσότερο επίκαιρα και αποδοτικά αυτή την περίοδο.
Φαίνεται ότι οι τακτικές δημιουργίας πολιτικής ρύπανσης είναι επικερδέστερες και για αυτό αποκομίζουν συνεχώς πόντους. Έτσι, μετά τις σπασμένες κάλπες και τα πεταμένα στο πάτωμα ψηφοδέλτια είχαμε διαρροές στον τύπο (σχεδόν ερωτικών) κομματικών επιστολών, κόντρες, αψιμαχίες, πλασαρίσματα και άλλα παρόμοια τραγελαφικά και ευτράπελα. Θα πούμε μόνο μια κουβέντα για αυτή την αχαρακτήριστη εικόνα, ή σωστότερα για αυτή τη Μεσαιωνική γκραβούρα που είμαστε αναγκασμένοι να παρακολουθούμε και μετά θα την προσπεράσουμε.
Οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά για τη χώρα και τους πολίτες της. Ο κόσμος αντιμετωπίζει προβλήματα. Η έγκαιρη αποπληρωμή του λογαριασμού της ΔΕΗ καθώς και του λογαριασμού της ύδρευσης, για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, δεν είναι πλέον εύκολη υπόθεση.
ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ;
ΤΟ ΕΧΕΤΕ ΥΠΟΨΗ ΣΑΣ;
ΕΧΕΙ ΠΕΣΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΣΑΣ;
Συνεχίζοντας την προσπάθεια συνεισφορά μας στο δημοκρατικό διάλογο για τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, θα αναφερθούμε και πάλι στην πολιτική πρόταση του κ. Γ. Καλούδη, καθώς είναι η μόνη μέχρι τώρα που αναφέρεται σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής πάνω στους οποίους θα μπορούσε να διεξαχθεί γόνιμος δημοκρατικός διάλογος. Έτσι, μετά τις μεταφορές- συγκοινωνίες στα Ιόνια Νησιά, ένα δεύτερο σημαντικό θέμα που βάζει στο τραπέζι του διαλόγου η συγκεκριμένη πρόταση, είναι αυτό της ενεργειακής πολιτικής της Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται στα αποθέματα υδρογονανθράκων που βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων της περιφέρειας, κρούοντας μάλιστα τον κώδωνα του κινδύνου για τυχόν πλημμελή αντιμετώπιση του ζητήματος. Αλλά για να θυμηθούμε με ακρίβεια την αναφορά, στη συνέχεια παραθέτω ένα απόσπασμα της συγκεκριμένης πρότασης, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ πριν από λίγες ημέρες: «Τα Επτάνησα έχουν και τεράστια ΓΕΩΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΑ, αφού τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που βρέθηκαν στο Ιόνιο Πέλαγος είναι πρόδηλο ότι έχουν προκαλέσει τη παρουσία του Πολεμικού Ναυτικού της Τουρκίας στο Βόρειο Ιόνιο».
Προσωπικά, δεν είμαι ειδήμονας στα ενεργειακά ζητήματα. Θεωρώ όμως ότι είναι ζητήματα υπερ-υψηλής πολιτικής και σε κάθε περίπτωση η ιστορία έχει δείξει ότι δυσκολεύονται να τα χειριστούν ακόμη και οι εκάστοτε ηγεσίες του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Με βάση το σκεπτικό αυτό, δε βλέπω τι θα μπορούσε να κάνει ένας Περιφερειάρχης για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων του Ιονίου, δηλαδή ποιες θα ήταν ενδεχομένως οι αρμοδιότητές τους. Ομολογώ επίσης, ότι δε γνώριζα ότι έχουν ήδη εντοπιστεί οι θέσεις των κοιτασμάτων στο Ιόνιο. Και ότι έχουν εκτιμηθεί οι ποσότητές τους και έχει διαφανεί ότι τα κοιτάσματα είναι πλούσια. Και ότι υπάρχει, εκτός από πετρέλαιο, και φυσικό αέριο. Και τέλος, ότι όλα τα παραπάνω τα επιβουλεύεται κάποιο άλλο Κράτος. Επειδή, αυτά είναι ακανθώδη ζητήματα, προτείνω να αφήσουμε καλύτερα τη διαχείρισή τους στη διακριτική ευχέρεια της κεντρικής διοίκησης και των κομμάτων της Βουλής. Είπαμε να κάνουμε αποκέντρωση με το «Σχέδιο Καλλικράτης», αλλά ας αφήσουμε και καμιά αρμοδιότητα στους Υπουργούς. Δεν εννοώ βέβαια ότι οι τοπικές κοινωνίες δε μπορούν και δεν πρέπει να έχουν άποψη για τους υδρογονάνθρακες. Προς θεού. Αλλά από τη στιγμή που δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη πρόταση από τους καθ’ ύλην αρμόδιους γιατί να ασχολούμαστε.
Όμως, ενεργειακή πολιτική δεν είναι μόνο οι υδρογονάνθρακες. Εκτός από τις μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τις οποίες εγώ προσωπικά πιστεύω ότι παγκοσμίως γίνεται πολύ φασαρία για το τίποτε, υπάρχουν και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η αιολική ενέργεια, η ηλιακή ενέργεια, η γεωθερμία κλπ. Στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.cres.gr/kape/datainfo/maps.htm, ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να δει το χάρτη του αιολικού δυναμικού της Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών. Στο συγκεκριμένο χάρτη, φαίνεται ότι τόσο η Κέρκυρα όσο και η Κεφαλονιά διαθέτουν σημαντικές και αποδοτικές περιοχές αιολικής ενέργειας. Εδώ, λοιπόν υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για τους εν δυνάμει περιφερειάρχες και περιφερειακούς συμβούλους.
Για παράδειγμα, θα μπορούσε η Περιφέρεια να ζητήσει από την Κεντρική Διοίκηση 2-3 άδειες εγκατάστασης αιολικών πάρκων. Οι υπόλοιπες ας πήγαιναν στους ιδιώτες. Στη συνέχεια, στα 2-3 αυτά ενεργειακά πεδία θα μπορούσε να γίνει εγκατάσταση υλικού με τη μέθοδο ΣΔΙΤ (Συνεργασία Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) ή με κάποια άλλη μέθοδο, με εξασφαλισμένο όμως ένα αξιοπρεπές ποσοστό από την παραγωγή για τις ανάγκες της Περιφέρειας. Με αυτή την ηλεκτρική ενέργεια θα μπορούσε η Περιφέρεια να καλύψει ορισμένες από τις ενεργειακές της ανάγκες στα δημόσια κτίρια, στα σχολεία, στα νοσοκομεία, στους βιολογικούς καθαρισμούς, στα αντλιοστάσια κλπ, ελαφρύνοντας λίγο τα βάρη που σηκώνουν αυτή τη στιγμή οι τοπικές κοινωνίες. Με αυτό τον τρόπο, θα είχε και μια ισχυρή κοινωνική συνιστώσα η λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη με αντίκρισμα στην τοπική κοινωνία. Η πράσινη ανάπτυξη θα πρέπει πρωτίστως να ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες και όχι αποκλειστικά και μόνο την τσέπη του επενδυτή. Αλλιώς, δεν πρόκειται περί πράσινης ανάπτυξης αλλά περί πράσινων αλόγων. Σε Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Δανία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν διάφορα σχήματα εκμετάλλευσης των αιολικών ενεργειακών πεδίων (π.χ. community-based systems) με σκοπό να αυξηθούν τα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Από ότι γνωρίζω, οι παραπάνω χώρες εξακολουθούν να έχουν καπιταλισμό. Άρα οι φόβοι κάποιων που κόπτονται μήπως ανατραπεί το καπιταλιστικό σύστημα με τέτοιες προτάσεις είναι μάλλον ανεδαφικοί.
Επίσης πιστεύω ότι κάθε μεγάλη επένδυση στα νησιά μας θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα αξιόλογο κοινωνικό πακέτο το οποίο θα διαπραγματεύεται το Περιφερειακό ή τα Δημοτικά Συμβούλια με τους επενδυτές πριν από την έκδοση της άδειας εγκατάστασης. Για παράδειγμα, όλοι μας χρησιμοποιούμε το κινητό τηλέφωνο. Από την άλλη πλευρά, έχουμε παραχωρήσει όλα σχεδόν τα υψώματα, τους λόφους και τα βουνά των νησιών μας για την εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας και οι εταιρείες αυτές συγκεντρώνουν αμύθητα έσοδα.
Δε θα μπορούσε το Περιφερειακό Συμβούλιο, μαζί με την άδεια που τους δίνει, να τους επιβάλει να βάφουν κάθε χρόνο 5 σχολικές μονάδες;
Τόσο μεγάλο βάρος θα ήταν αυτό για τα ασύλληπτα έσοδα της COSMOTE, της WIND, της VODAFON, της Q κλπ;
Δεν θα μπορούσε το Περιφερειακό Συμβούλιο να επιβάλλει στις εταιρείες αιολικών πάρκων να φυτεύουν 100 δέντρα το χρόνο σε περιοχές των νησιών μας που έχουν καεί και έχουν κηρυχτεί αναδασωτέες, για να έχουμε καλύτερη προστασία των μικρών οικισμών από πλημμυρικά φαινόμενα και κατολισθήσεις αλλά και για να βελτιωθεί η ποιότητα και η ποσότητα των υπόγειων υδάτων;
Δεν νομίζω ότι αυτές οι εταιρείες κινδυνεύουν να πτωχεύσουν αν τις υποχρεώσουμε να βάψουν ένα σχολείο ή να φυτεύουν μερικά δέντρα. Είναι το ελάχιστο που μπορούν να κάνουν επειδή τις ανεχόμαστε.
Την τελευταία δεκαετία ωστόσο, δεν θυμάμαι πολλά Αυτοδιοικητικά Συμβούλια να έχουν επιβάλει κάτι ανάλογο. Η απουσία διεκδίκησης έστω και κάποιου ελάχιστου αντισταθμιστικού οφέλους, δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των τοπικών κοινωνιών για τα οποία υποτίθεται ότι κόπτεται η τοπική αυτοδιοίκηση. Είναι καλή λοιπόν η υψηλή πολιτική, αλλά τώρα που υπάρχει κρίση ας κατέβουν οι υπεύθυνοι λίγο χαμηλότερα και ας υποχρεώσουν την εταιρεία που σκάβει το δρόμο για να περάσει οπτικές ίνες (από τις οποίες θα υπάρξουν τεράστια έσοδα), να κάνει ανάπλαση του διπλανού πεζοδρομίου το οποίο είναι γεμάτο λακούβες και δε μπορούν να περπατήσουν τα παιδιά.
Μερικοί τοπικοί παράγοντες, που ωστόσο είναι υποψήφιοι πρώτης γραμμής - το βαρύ πυροβολικό δηλαδή - εν δυνάμει δημοτικών και περιφερειακών συνδυασμών, προβληματίζονται και μας ρωτούν πώς είναι δυνατόν ένας Δήμαρχος ή ένας Περιφερειάρχης να τα βάλει με το θηρίο που λέγεται οικονομική κρίση.
Τι να κάνει;
Να ρίξει τα Spreads;
Ομολογουμένως ενδιαφέρουσες απορίες από ανθρώπους που σήμερα διεκδικούν την ψήφο μας.
Ομολογουμένως ενδιαφέρουσες απορίες από ανθρώπους που σήμερα αλλά πολύ πιθανόν και αύριο, θα κάθονται γύρω από το τραπέζι του Δημοτικού ή του Περιφερειακού Συμβουλίου και θα διαχειρίζονται τα κονδύλια που σημειωτέων θα προέρχονται από τη ληστρική φορολόγησή μας.
Αλήθεια, τι θα μπορούσαν να κάνουν ο Δήμαρχος και ο Περιφερειάρχης για την οικονομική κρίση;
Πώς απαντάς σε μια τέτοια ερώτηση υποψηφίου πρώτης γραμμής;
Μήπως με μια ερώτηση;
Ας πούμε …. «Εσύ φίλε μου για ποιόν ακριβώς λόγο βάζει υποψηφιότητα;».
Ο σύλλογος τρίτεκνων οικογενειών Κεφαλληνίας, ο οποίος αριθμεί γύρω στα 250 μέλη-οικογένειες σε όλο το νησί, σχεδόν 2 χρόνια τώρα, έχει αποστείλει ένα αίτημα για μείωση των Δημοτικών Τελών Α΄ Κατοικίας, σε αρκετούς αν όχι σε όλους τους σημερινούς Δήμους του νησιού. Όπως προείπαμε το αίτημα αφορά 250 οικογένειες, άρα 250 λογαριασμούς. Σε περίπτωση ικανοποίησης του αιτήματος, ας πούμε ότι κάθε τρίτεκνη οικογένεια θα ωφεληθεί κατά μέσο όρο 200€ το χρόνο. Αν δεχτούμε ότι το μέσο κόστος ενός ζευγαριού παιδικών παπουτσιών είναι 65€, τότε η οικογένεια θα μπορούσε να αγοράσει ένα ζευγάρι παπούτσια για κάθε παιδί το χρόνο. Από την άλλη μεριά, το κόστος ενός τέτοιου μέτρου για το Δήμο θα ήταν γελοίο ακόμη και σε περίοδο βαθειάς οικονομικής κρίσης.
Πόσοι Δήμοι ανταποκρίθηκαν στο παραπάνω αίτημα;
Ας βγουν να μας πουν.
Αν οι Δήμαρχοι ρωτούσαν τους οικονομικούς τους συμβούλους θα μπορούσαν να πληροφορηθούν ότι η «αξία» του χρήματος δεν είναι ίδια για όλες τις κοινωνικές τάξεις, ομάδες, κατηγορίες ή όπως αλλιώς λέγονται. Για παράδειγμα, αν ένας υπουργός δει πεσμένα στο δρόμο 200€, το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα μπει στον κόπο να σκύψει να τα πάρει. Θα τα προσπεράσει θεωρώντας τα ένα ευτελές ποσό. Για τον πολύτεκνο όμως που στριμώχνεται οικονομικά, το παραπάνω ποσό είναι τρία ζευγάρια παπούτσια. Ο δε άνεργος, με ένα τέτοιο ποσό τη βγάζει τουλάχιστον δέκα μέρες.
Μπορεί κανείς να σκεφτεί δεκάδες μέτρα χαμηλού ή και σχεδόν μηδενικού «δημοσιονομικού κόστους» για το Δήμο και την Περιφέρεια, που θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν άμεσα και να ωφελήσουν τους δοκιμαζόμενους πολίτες. Αρκεί στη συνέχεια να μην τυπωθούν πανάκριβα, γυαλιστερά φυλλάδια που θα διαφημίζουν την τεράστια κοινωνική πολιτική του Δήμου ή της Περιφέρειας. Αυτοί που θα ωφεληθούν θα το ξέρουν. Χρειάζονται χαμηλοί τόνοι και φυσικά όχι προεκλογικές πλειοδοσίες. Τα προβλήματα των πολιτών δεν είναι αναλώσιμα πιόνια στο βωμό της ματαιοδοξίας κάποιων. Υπάρχουν πραγματικά δεκάδες άϋλες ενέργειες και μέτρα χαμηλού κόστους που θα μπορούσαν να γίνουν προκειμένου να στηριχθούν οι παραγωγικοί κλάδοι και οι μικρές επιχειρήσεις που τους αποτελούν.
Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, είναι επιτακτική η ανάγκη υιοθέτησης μιας άκρως επιθετικής τοπικής πολιτικής σε Δημοτικό και Περιφερειακό επίπεδο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, μιας νέας πολιτικής πρότασης. Αυτό άλλωστε περιμένει και ο πολίτης. Οι ικανότητες του Δήμαρχου, του Περιφερειάρχη και των συμβούλων τους θα πρέπει δοκιμαστούν στα δύσκολα και όχι μόνο στη «μπουνάτσα».
Σταματήστε λοιπόν τους λεονταρισμούς και τις φιλικές νουθεσίες για τις απόψεις μας (νουθετώ = συμβουλεύω, προτείνω τα δέοντα, συνετίζω) και δείτε τι μπορεί να γίνει. Γιατί στο τέλος μπορεί να πείτε: «Οοο Θεέ μου».